Yargıtay 12. Hukuk Dairesi Esas: 2021/5071 Karar: 2021/6577 Karar Tarihi: 16.06.2021
ÖZET: 39 parsel numaralı taşınmaz muhammen bedelin üzerinde ihale edilmiş olsa da ipotek bedelleri dikkate alındığında ihale bedelinin ipotek bedellerini karşılamadığı anlaşılmakla, Bölge Adliye Mahkemesince bahsi geçen taşınmazlar yönünden satış tarihinden evvel ipotek alacaklarının sona erip ermediğinin ipotek alacaklılarından sorularak tespit edilmesi, ipotek alacağı devam ediyor ise miktarının belirlenmesi, ayrıca ipotek alacaklılarının (lehine 2. derece ipotek verilen F. A. Ş.’nin 1. derecedeki ipotek hakkında da bilgilendirerek) satıştan evvel ipotek bedeli altında satışa muvafakat edip etmediklerinin yöntemince araştırılması ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken hüküm tesisi isabetsizdir. (2004 S. K. m. 129, 364)
Dava ve Karar: Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlu icra mahkemesine başvurusunda 888 ada 38 ve 39 parsel sayılı taşınmaz ihalelerine ilişkin ihalenin feshi talebinde bulunulduğu, ilk derece mahkemesince, davanın reddi ile ihale bedellerinin %10’u oranında para cezasına hükmedildiği, borçlu tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, 39 parsel numaralı taşınmazın muhammen bedelin üzerinde ihale edilmesi nedeni ile zarar koşulunun oluşmadığı, bu taşınmaz yönünden ihalenin feshi davası açılmasında hukuki yararın bulunmadığı ve para cezasına hükmedilmesine yer olmadığı gerekçesi ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, 39 parsel numaralı taşınmaza yönelik ihalenin feshi isteminin hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine, bu taşınmaz ihalesi ile ilgili olarak para cezasına hükmedilmesine yer olmadığına, 38 parsel numaralı taşınmaz bakımından ihalenin feshi şikayetinin reddine ve ihale bedelinin %10’u oranında para cezasının hazine yararına davacıdan tahsiline karar verildiği görülmüştür.
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
İİK.’nun 129/1. maddesi uyarınca, birinci ve ikinci ihalede satışın yapılabilmesi için artırma bedelinin, malın tahmin edilen bedelinin yüzde ellisini bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından fazla olması, bundan başka paraya çevirme ve paraların paylaştırılması masraflarını geçmesi zorunludur. Anılan maddede yer alan “rüçhanlı alacak” sözcüğü, taşınmazla temin edilen ipotekli alacakları ifade eder. İpotek alacaklısının, satışın, ipotek bedelinden daha aşağıya yapılmasına muvafakat etmesi halinde ihalenin, rüçhanlı alacak olan ipotek alacağının altında bir bedelle yapılması mümkündür. İhale bedelinin, İİK.’nun 129. maddesinde öngörülen kriterlere uygun olmaması ise, tek başına ihalenin feshi sebebi olup; mahkemece re’sen nazara alınmalıdır.
Somut olayda, dava konusu her iki taşınmaz üzerinde, genel haciz yolu ile takipte konulan 27.10.2017 tarihli hacizden önce … Bankası T.A.O lehine 1. derecede… A. Ş. lehine 2. derecede ipotek tesis edildiği görülmektedir.
Bu durumda, icra müdürlüğünce, takip türü nedeni ile her iki ipoteğin de taşınmazlar üzerinde devam edip etmediği ve devam ediyorsa miktarı ipotek alacaklılarından sorulup tespit edilmeksizin taşınmazların satışının gerçekleştirildiği anlaşılmakta olup, ipotek alacaklılarının, ipotek bedeli altında satışa muvafakat ettiğine dair bir belgeye de dosya içinde rastlanılmamıştır.
Her ne kadar 39 parsel numaralı taşınmaz muhammen bedelin üzerinde ihale edilmiş olsa da ipotek bedelleri dikkate alındığında ihale bedelinin ipotek bedellerini karşılamadığı anlaşılmakla, Bölge Adliye Mahkemesince bahsi geçen taşınmazlar yönünden satış tarihinden evvel ipotek alacaklarının sona erip ermediğinin ipotek alacaklılarından sorularak tespit edilmesi, ipotek alacağı devam ediyor ise miktarının belirlenmesi, ayrıca ipotek alacaklılarının (lehine 2. derece ipotek verilen Fortisbank A. Ş.’nin 1. derecedeki ipotek hakkında da bilgilendirerek) satıştan evvel ipotek bedeli altında satışa muvafakat edip etmediklerinin yöntemince araştırılması ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin 27.01.2021 tarih ve 2020/1913 E. – 2021/184 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 16/06/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.