2008 yılında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girmesiyle birlikte önceden çeşitli kanunlarda yer alan düzenlemeler bir araya getirilerek sosyal sigortalar konusunda bütünlük sağlanmıştır.
Bununla birlikte aylık bağlama şartları bakımından sigortalılık durumlarına göre farklı hükümlere tabi olunduğu görülmektedir. Sigortalılık başlangıç tarihine bağlı olarak tabi olunan sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve yaş şartı değişiklik göstermektedir.
Bu doğrultuda 08.09.1999 tarihinden önce sigortalı olan ve 4/1(a) (SSK) statüsünde emekli olacak sigortalıların 506 sayılı Kanunun Geçici 81’inci maddesinde yer alan şartlara tabi oldukları görülmektedir.
08.09.1999 tarihinden önce sigortalı olan ve 4/1(b) (Bağkur) statüsünde emekli olacak sigortalılar ise 1479 sayılı Kanunun Geçici 10’uncu maddesinde yer alan şartlara tabidirler.
08.09.1999-30.04.2008 arasında ilk defa sigortalı sayılanlar ise;
-4/1(a) için 7000 prim ödeme gün sayısı (pögs) (ya da 4500 pögs ve 25 yıl)(kadın 58, erkek 60 yaş)
-4/1(b) için 25 yıl prim (kadın 58, erkek 60 yaş) ya da 15 yıl prim (kadın 60, erkek 62 yaş)
-4/1(c) için 25 yıl prim (kadın 58, erkek 60 yaş) ya da 15 yıl prim ve 61 yaş
-2925 için 15 yıl ve 3600 pögs (kadın 58, erkek 60 yaş)
şartlarına tabidirler.
Ayrıca 01.10.2008’den önce 506’ya göre sigortalı sayılanlardan;
-20 yıl madende (yeraltı) çalışma varsa ve bu işlerde 5000 pögs varsa yaş şartı aranmaksızın aylık bağlanır.
-25 yıl madende (yeraltı münavebeli) çalışma varsa ve bu işlerde 4000 pögs varsa yaş şartı aranmaksızın aylık bağlanır [aylık hesabı 8100 gün prim ödemiş gibi yapılır]
-Pögs’nin en az 1800 günü madende (yeraltı) geçmişse 7000 pögs ve 50 yaş ya da 4500 pögs ve 25 yıl ve 50 yaş emeklilik için yeterlidir.
01.10.2008’den önce yeraltı ve yeraltı münavebeli işlerde çalışmaya başlayan sigortalıların, 01.10.2008’den önce veya sonra, bu işlerde geçen çalışmalarının en az 1800 gün olması halinde, bu çalışmalarının dörtte biri toplam pögs’ye ilave edilmektedir.
Ayrıca 01.10.2008’den sonra ilk defa madende (yeraltı, yeraltı münavebeli) çalışmaya başlayanlar hakkında 5510’un fiili hizmet zammı süresine ait hükümleri uygulanmaktadır.
Aylık bağlanması konusunda; borçlanma, hizmet tespiti, sigortalılık başlangıç tarihinin geri çekilmesi gibi sebeplerle tabi olunan şartların değişebileceği, buna bağlı olarak daha erken tarihte emekli olunabileceği göz ardı edilmemelidir.
Sosyal Güvenlik ve Hukuk Danışmanı – Whatsapp 0 542 190 07 30 – Sözlü veya yazılı danışma Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre ücretlendirilir.