3201 sayılı Kanun uyarınca Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreler, bu Kanun hükümlerine göre kişilerin sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilebilmektedir. Bu kapsamda sigortalılara veya hak sahiplerine aylık bağlanması mümkündür.
Yurt dışında geçen sürelerin borçlanılmasında, başvuru tarihi önem taşımaktadır. Zira 3201 sayılı Kanun’da borç miktarının hesabında, başvuru tarihinde geçerli olan miktar üzerinden hesaplama yapılacağı kurala bağlanmaktadır.
Başvuru üzerine SGK tarafından tahakkuk ettirilen borcun, 3 ay içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Bu süre içinde ödeme yapılmaz ise borçlanma başvurusu geçersiz sayılmakta ve söz konusu sürelerin borçlanılabilmesi için yeni bir başvuru yapma zorunluluğu doğmaktadır. Buna bağlı olarak yeni başvuru tarihindeki değerler üzerinden borç miktarı yeniden hesaplanmaktadır.
Dikkat edilmesi gereken konulardan birisi, ne kadar sürenin borçlanılacağıdır. Borçlanma için başvuruda bulunanlar, yurtdışında geçen sürelerinin tamamını borçlanmak zorunda değildir. Ancak kısmi borçlanma yapmak isteyenler, borçlanmak istedikleri gün sayısını başvuru sırasında belirtmek zorundadırlar. Bu aşamada aylık bağlanması için gerekli olan sürenin hesaplanması ve borçlanma başvurusunun ona göre yapılması önem taşımaktadır.
Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespiti, istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelere dayanılarak yapılmaktadır. Yurt dışı hizmet borçlanmasına ait bu süreler 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilmektedir.
Söz konusu sürelere istinaden aylık tahsisi yapılabilmesi için;
a) Yurda kesin dönülmüş olması,
b) Tahakkuk ettirilen borcun tamamının ödenmiş olması,
c) Borcun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte bulunulması gerekmektedir.
Bu suretle kendisine aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanların, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir.
Bu kişilerden, çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini izleyen ay başından itibaren aylıkları tekrar ödenmeye başlanır.
Yurt dışında zorunlu sigortalılığa tabi olsalar dahi kısa süreli çalışma olarak adlandırılan işlerde çalışanların aylıkları ise kesilmez.
Anayasa Mahkemesinin Bedrettin Morina Başvurusu (B. No: 2017/40089) hakkında verdiği karar uyarınca sonradan Türk vatandaşı olan kişilerin de Türk vatandaşı olmadan önceki sürelere ilişkin olarak 3201 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanması mümkündür.
Sosyal Güvenlik ve Hukuk Danışmanı – Whatsapp 0 542 190 07 30 – Sözlü veya yazılı danışma Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre ücretlendirilir.