HKIAC tahkimine ilişkin bilgilerin paralel mahkeme davasında ifşa edilmesi, yasal bir hak veya menfaatin korunması veya takip edilmesi içindi ve bu nedenle Hong Kong Tahkim Yönetmeliğinin 18. bölümü kapsamında izin verildi
Hong Kong İlk Derece Mahkemesi, bir HKIAC tahkimine ilişkin bilgilerin tahkim davalısının ilişkili bir tarafına karşı paralel dava işlemlerinde kamuya açıklanmasını engelleyen bir gizlilik kararı vermeyi reddetti. (Beijing Songxianghu Architectural Decoration Engineering Co., Ltd v. Kitty Kam [2024] HKCFI 1657).
Karar (İngiliz otoritesi ile aynı yaklaşımı benimseyen), güçlü açık yasal korumaların geçerli olduğu durumlarda bile (Hong Kong’da olduğu gibi) tahkim gizliliğinin mutlak olmadığına dair önemli bir hatırlatma sağlar. Ayrıca, bir tarafın yasal bir hak veya menfaati korumak veya takip etmek amacıyla bilgi ifşa ettiği durumlarda tahkim gizliliğine ilişkin istisnanın yararlı bir pratik örneğini sunar.
Davacı şirket, dolandırıcılık, dürüst olmayan yardım ve yasa dışı yollarla zarar vermek için komplo kurmak suçlarından bir şahsa karşı Hong Kong mahkemesinde dava açmıştır. Kısa bir süre sonra davacı, mahkeme davalarında davalı şahsın ilgili bir kuruluşuna karşı HKIAC tahkimini başlatmıştır. Mahkeme davaları ve tahkim “birçok ortak konu” ve “çok fazla örtüşme” içeriyordu.
Dava sürecindeki bireysel davalı, dava dilekçesinin iptali ve aleyhine verilen dondurucu tedbir kararının kaldırılması için başvuruda bulunmuştur: (i) başvurusunun duruşmasının gizli yapılması, kararın yayınlanmaması ve tahkime ilişkin bilgileri içeren belgelerin gizli tutulması; veya alternatif olarak, (ii) duruşmanın gizli yapılması ve tahkime ilişkin bilgilerin ifşa edileceği her durumda kararın anonimleştirilmesi ve redakte edilmesi.
Davalı, başvurusunu desteklemek için Hong Kong Tahkim Yönetmeliği’nin 16. ve 18. bölümlerinde yer alan gizlilik hükümlerine atıfta bulunmuştur:
- Bölüm 16, Tahkim Yönetmeliği kapsamındaki mahkeme yargılamalarının, mahkemenin yargılamaları açık mahkemede yapma takdirine tabi olarak, varsayılan olarak özel olarak görülmesini öngörmektedir. Bu, Hong Kong mahkeme yargılamalarının açık mahkemede görülmesi gerektiği yönündeki varsayılan konumdan bir sapmadır (aşağıda daha ayrıntılı olarak tartışıldığı üzere).
- Bölüm 18, (i) ifşa eden tarafın yasal bir hakkını veya menfaatini korumak veya takip etmek, (ii) kararı uygulamak veya karara itiraz etmek, (iii) tarafın kanunen ifşa etmek zorunda olduğu herhangi bir hükümet veya düzenleyici kurum veya mahkeme veya mahkeme ve (iv) taraflardan herhangi birinin profesyonel veya başka bir danışmanı için ifşa edildiği istisnalara tabi olarak, tarafların Hong Kong’da görülen bir tahkim veya bu tahkimde verilen bir kararla ilgili bilgileri ifşa etmesini yasaklamaktadır.
Davalı, davacının paralel mahkeme ve tahkim süreçleri başlatmasının, davacının gizlilik yükümlülüklerini “arka kapıdan” ihlal etmesine olanak tanıyan bir “boşluk” açtığını ileri sürmüştür.
Yüksek Mahkeme Yargıç Yardımcısı KC Chan, gizlilik başvurusunu şu gerekçeyle reddetti:
- Davacı şirket her iki davada da farklı tarafları dava etmekteydi. Davacının dava dilekçesinde tahkimdeki davalı şirketin mahkeme davasındaki davalının alter ego ‘su olduğunu iddia eden bir değişiklik önerisi, davalı tarafından “şiddetle reddediliyordu” ve henüz dinlenmemişti. Mahkeme bu nedenle gizlilik başvurusu hakkında karar verirken bu konuyu dikkate almayı reddetti.
- Başlangıç noktası, Asia Television Ltd v. Communication Authority [2013] 2 HKLRD 354 davasında Temyiz Mahkemesi tarafından açıklandığı ve Hong Kong Haklar Bildirgesi Yönetmeliğinin 10. Maddesinde yer aldığı üzere, açık adalet yönetiminin büyük önem taşıyan temel bir ilke olduğudur .
- Açık adaletten her türlü sapma, söz konusu davanın koşullarına göre gerekçelendirilmelidir; temel husus, bunun adaletin gerektiği gibi yerine getirilmesi için gerekli olup olmadığıdır.
- Tahkim Yönetmeliği Bölüm 18(2)(a)(i), bir tarafın tahkimle ilgili olarak “tarafın yasal bir hakkını veya menfaatini korumak veya takip etmek için” bilgi ifşa etmesine, Bölüm 18(1)’de belirtilen genel ifşa yasağına bir istisna olarak izin vermiştir. 2018 HKIAC Kurallarının (tahkim için geçerli olan) 45.3 Maddesi de benzer bir hüküm içermektedir. (Bu davada uygulanabilir olmasa da, 2024 HKIAC Kuralları da aynı hükmü içermektedir).
- Davacı şirketin bireysel davalıya karşı dava açma hakkına sahip olduğu ve bu nedenle herhangi bir ifşanın Tahkim Yönetmeliği’nin 18(2)(a)(i) bölümü ve HKIAC Kurallarının 45.3 Maddesi anlamında yasal bir hak veya menfaati takip etmek için yapıldığı tartışmalı değildir.
- İngiliz Temyiz Mahkemesi’nin CDE v. NOP [2021] EWCA Civ 1908 davası (dolandırıcılık iddialarını da içeriyordu) bu sonucu pekiştirdi ve bireysel davalıya (iddia ettiği gibi) yardımcı olmadı. Aslında, bu dava, gizlilik lehine olan düşüncelerin, anlaşmazlığın esaslarının değerlendirileceği ve karara bağlanacağı bir duruşma bağlamında daha az güce sahip olacağını öne sürdü. Bu durum burada geçerliydi çünkü kayıttan düşürme başvurusu davacının maddi haklarını potansiyel olarak etkileyebilirdi.
- Açık adaletten ayrılmayı haklı çıkaracak başka makul sebepler (tahkim gizliliği hariç) olduğuna dair mahkemeyi ikna etme yükümlülüğü bireysel davalıya aitti ve o bunu yapmadı.
Mahkemenin kararı, bir yandan tahkim gizliliğine (ve istisnalarına) ilişkin yerleşik ilkeleri yansıtırken, diğer yandan mahkeme yargılamalarında açık adaleti yansıtmaktadır.
Daha da önemlisi, gizlilik başvurusuna konu olan mahkeme işlemleri, Tahkim Yönetmeliği kapsamında bir tahkimle ilgili olarak veya tahkimi desteklemek için yapılmamıştır. Buna göre (ve kararda açıkça belirtilmese de), Tahkim Yönetmeliği’nin (Yönetmelik kapsamındaki mahkeme işlemlerinin varsayılan olarak özel olmasını sağlayan) 16. bölümünün uygulanmayacağı sonucuna varılmaktadır.
Mahkeme işlemleri tahkim ile aynı temel uyuşmazlıktan kaynaklanmış gibi görünse de, dahası, ilgili olsa da farklı bir tarafa karşı “haklı olarak” açılmıştır (mahkeme tarafından dikkate alınmayan alter ego meselesine tabi olarak).
Karar, sözleşmenin hazırlanması aşamasında, tarafların ilgili işlemle ilgili olarak gelecekte haklarında dava açılabilecek ilgili tüzel kişilikleri veya kişileri olup olmadığının ve varsa bunların tahkim anlaşmasına taraf yapılıp yapılmayacağının dikkate alınmasının öneminin altını çizmektedir. Bu tür tüzel kişiliklerin veya kişilerin tahkim anlaşmasıyla bağlı olmadığı durumlarda, tahkim anlaşması kapsamındaki herhangi bir temel uyuşmazlıkla ilgili veya aynı ya da örtüşen konuları içeren mahkeme davaları gelecekte meşru bir şekilde bu kişiler tarafından veya bu kişilere karşı açılabilir.Taraflar, bir tahkim veya hakem kararına ilişkin ilgili bilgilerin, mahkeme tarafından gizlilik korumaları uygulanmaksızın bu davalarda geçerli bir şekilde ifşa edilebileceği riskinin farkında olmalıdır (ancak herhangi bir davada benimsenen yaklaşım, söz konusu yargı yetkisinin kurallarına bağlı olacaktır).
(1)Unless otherwise agreed by the parties, no party may publish, disclose or communicate any information relating to—
(a)the arbitral proceedings under the arbitration agreement; or
(b)an award made in those arbitral proceedings.
(2)Nothing in subsection (1) prevents the publication, disclosure or communication of information referred to in that subsection by a party—
(a)if the publication, disclosure or communication is made—
(i)to protect or pursue a legal right or interest of the party; or
(ii)to enforce or challenge the award referred to in that subsection,
in legal proceedings before a court or other judicial authority in or outside Hong Kong;
(b)if the publication, disclosure or communication is made to any government body, regulatory body, court or tribunal and the party is obliged by law to make the publication, disclosure or communication; or
(c)if the publication, disclosure or communication is made to a professional or any other adviser of any of the parties.
(1)Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, hiçbir taraf aşağıdakilerle ilgili herhangi bir bilgiyi yayınlayamaz, ifşa edemez veya iletemez
(a) tahkim anlaşması kapsamındaki tahkim yargılaması; veya
(b) bu tahkim yargılamalarında verilen bir karar.
(2)Alt bölüm (1)’de yer alan hiçbir husus, bu alt bölümde atıfta bulunulan bilgilerin bir tarafça yayınlanmasını, ifşa edilmesini veya iletilmesini engellemez-
(a) yayın, ifşa veya iletişim yapılmışsa-
(i) tarafın yasal bir hak veya menfaatini korumak veya takip etmek için; veya
(ii)söz konusu alt bölümde atıfta bulunulan kararı uygulamak veya karara itiraz etmek,
Hong Kong içinde veya dışında bir mahkeme veya başka bir adli makam önündeki yasal işlemlerde;
(b) yayın, ifşa veya iletişim herhangi bir devlet kurumuna, düzenleyici kuruma, mahkemeye veya mahkemeye yapılmışsa ve taraf kanunen yayın, ifşa veya iletişimi yapmakla yükümlü ise; veya
(c) yayın, ifşa veya iletişim taraflardan herhangi birinin profesyonel veya başka bir danışmanına yapılmışsa.