Mükemmeliyetçilik, benim için en önemli olan şeyi başarma çabalarımı defalarca baltaladı. Yakın zamana kadar, yapmayı arzuladığım şeyin peşinden gitmeyi – kariyer değişikliği ve yurtdışına taşınmayı – erteledim çünkü başarısız olabileceğim veya hayal kırıklığına uğrayabileceğim tüm yolları hayal ettim.

Mükemmeliyetçiliğimin nereden kaynaklandığını anlamak için zaman harcadıktan sonra (benim durumumda rekabetçi bir ortamda büyümek ve doğal olarak endişeli bir kişiliğe sahip olmak), bunu aşmak için pratik adımlar atmam gerektiğini fark ettim. İşte o zaman beklenmedik bir şekilde yapılacaklar listesine dönüştüm.

Bir zamanlar büyük, kıllı, cüretkâr bir hedefi birkaç sıradan maddeye indirgemenin o hedefin ruhunu ortadan kaldırdığını düşünürdüm. Ancak somut bir yol haritası olmadan, ideal sonucuma nasıl ulaşabileceğimi düşünemeyerek erteledim.

Doist’teki editörüm bana bir Todoist hesabı verdiğinde kendime gelmeye başladım. Todoist’in özellikleri, daha önce denediğim ve hızla terk ettiğim diğer uygulamalar gibi sadece madde ekleyip işaretlememe izin vermek yerine, kendi beklentilerimin denizinde boğulmak yerine elimdeki işe odaklanmamı sağlayacak beklenmedik somut yollar sundu.

Psikologlar yapılacaklar listelerinin mükemmeliyetçi kişilerin felç halini aşmalarına yardımcı olabileceğini doğruluyor. Psikolog ve Moving Past Perfect: How Perfectionism May Be Holding Back Your Kids (and You!) and What You Can Do About It kitabının yazarı Dr. Thomas S. Greenspon, “Mükemmeliyetçi insanlar liste yapmayı günlerinde güven verici bir rehber olarak görebilirler” diyor.

Ancak büyük bir uyarı da var: Yapılacaklar listesi, biz mükemmeliyetçilerin kendimizi çok sert bir şekilde değerlendirmek için kullandığımız bir başka karne haline gelirse geri tepebilir.

University College London’da psikoloji profesörü olan Dr. Roz Shafran, “Yapılacaklar listesinde çok fazla şey varsa ya da tamamlanması çok belirsiz veya zaman alıcı şeyler varsa, sürekli bir başarısızlık hatırlatıcısı olarak deneyimlenebilir” diyor.

Yapılacaklar listesi, mükemmeliyetçilikle başa çıkmak için danışmanlık veya başka tür yardım almanın yerini hiçbir şekilde tutmaz. Ancak, durumun farkındalığı ile birlikte, mükemmeliyetçilik felcinin üstesinden gelmek için yapılacaklar listelerini kullanmanın birkaç etkili yolu aşağıda verilmiştir.

1. Projeleri somut görevlere ayırın

Kuşkusuz en yaygın üretkenlik tavsiyelerinden biridir, ancak bu özellikle mükemmeliyetçiler için önemlidir: projeleri yönetilebilir görevlere ayırın. Bazı insanlar için projeleri zaman dilimlerine (bu konuya birazdan değineceğiz), bazıları içinse adımlara ayırmak işe yarar. Her iki durumda da, başınızın üzerinde asılı duran büyük, belirsiz bir beklenti bulutu yerine gerçekleştirmeniz gereken bir dizi ayrı eylemle donanmış olursunuz.

Örneğin, bu yıl vergilerimi ödemekten (her zamankinden daha fazla) korktum çünkü eyaletler arasında ve yurt dışında yer değiştirdim ve tam zamanlı çalışan, serbest çalışan ve yarı zamanlı çalışan olarak birçok farklı türde gelir elde ettim.

Sonunda Todoist’te bir proje oluşturmaya karar verdim ve almam gereken her tür form ve bunu almak için atmam gereken adım için alt görevler oluşturdum. Şaşırtıcı bir şekilde, büyük projeyi bu şekilde parçalara ayırmak, başlangıçta uzatma başvurusunda bulunmayı planladıktan sonra, son başvuru tarihinden neredeyse bir ay önce başvuruda bulunmama yardımcı oldu. Ayrıca, her bir görevi tek tek kontrol ederken bir tür inek memnuniyeti hissettim. Sonunda, ürkütücü olduğunu düşündüğüm bir proje o kadar da kötü değildi.

2. Bir projedeki tüm sonraki adımlar yerine bir sonraki eylemi tanımlayın

The Healthy Mind Toolkit ve The Anxiety Toolkit kitaplarının yazarı Dr. Alice Boyes, mükemmeliyetçiler için yapılacaklar listesinin “hantal ve bunaltıcı hale gelme ve her bir görevin aslında gerekli ve gerçekçi olana kıyasla aşırı mükemmeliyetçi bir versiyonunu yansıtma” riski olduğunu söylüyor. “Örneğin, kişi aslında haftada bir güncellenen üç sütunlu bir hesap tablosu yeterli olacakken, 10 sütunlu bir hesap tablosunu her gün yapmayı ve güncellemeyi planlayacaktır.”

Bunu önlemek için, her proje için bir sonraki acil adımı tanımlamayı ve daha fazlasını yapmamayı öneriyor. “Örneğin, görev kırık bir çekmeceyi tamir etmekse, bir sonraki eylem ‘dolar mağazasından süper yapıştırıcı almak’ olabilir” diyor.

Dersleri planlamaya başladığımda ve ne yapacağım hakkında hiçbir fikrim olmadığında (geçtiğimiz yıl İngilizceyi yabancı dil olarak öğrettim), sadece “Yemek kelimeleri dersi planla” gibi bir madde ekleyerek başlıyorum. İnternette araştırma yaptıktan sonra ne yapmak istediğimi daha iyi anladıkça, “ABD’deki yiyeceklerle ilgili video bul” ve “flaş kart görüntülerini yazdır”, “flaş kartları lamine et” gibi daha spesifik öğeler eklemeye başlayacağım.

Sadece bir sonraki eyleme odaklanmak, her şeyi çözmemiş olsam bile bir şey üzerinde çalışmama izin veriyor – bu da geçmişte beni felç eden görevleri tamamlamak için çok önemli oldu.

3. A, B, C ve F Görevlerini belirleyerek öncelikleri belirleyin

Mükemmeliyetçi eğilimler genellikle gelecekteki başarımızın mükemmel notlar almaya bağlı olduğunu öğrendiğimiz okulun erken dönemlerinde yerleşir. Rekabetçi okul sistemimde başarılı olmak ve bu notları alabilmek için her zaman daha fazlasını yapmam gerektiği fikrini benimsedim.

Ancak “A-performans “ın sürekli hareket eden bir çıta olduğu bir yetişkin olarak, her şeye “A-çaba” göstermenin tükenmişlik için bir reçete olduğunu çabucak öğrendim.

Klinik psikolog ve The Perfectionist’s Handbook kitabının yazarı Dr. Jeff Szymanski, “Her şeyi iyi yapmaya çalışmak – ve tüm çabalarınıza aynı düzeyde ayrıntı, çaba ve enerji harcamak – sizi her zaman stresli ve bitkin hissetmenize ve sizin için en anlamlı olan şey üzerinde asla çalışamamanıza neden olur” diyor.

Szymanski, işinizin çeşitli yönlerine öncelik vermenize yardımcı olmak için geri adım atmanızı ve kendinize daha büyük bir soru sormanızı öneriyor: “Hayatımın neyi temsil etmesini istiyorum?” Ardından, “A görevlerinizi”, en çok başarılı olmak istediğiniz üç iş becerisini ve görevi belirleyin ve bunları yazın. Bunu B görevlerinizi belirleyerek takip edin: yüzde 80’inizi verebileceğiniz görevler, C görevleriniz: “Siz dahil hiç kimsenin önemli görmediği ya da önemsemediği” ve ortalama olabileceğiniz görevler ve son olarak F görevleriniz: “zaman alıcı hale gelen ancak gerçekte önemli olmayan görevler.”

Günlük düzeyde, Todoist’i büyük resim hedeflerinizle uyumlu görevlere öncelikler belirlemek için kullanabilirsiniz:

• Öncelik 1 = A görevleriniz. Bunlar zamanınızın ve enerjinizin çoğunu vereceğiniz şeylerdir. Bunlar üzerinde günün en fazla enerji ve odaklanmaya sahip olduğunuz saatlerinde çalışın. Birçok insan için bu sabah ilk iş olacaktır.
• Öncelik 2 = B görevleriniz. Bu görevleri günün daha düşük enerjili zamanlarına bırakın veya haftanın ilerleyen günlerinde sizin için daha az üretken olma eğiliminde olan belirli bir günde bir araya getirin. A görevlerinize başlamakta sorun yaşıyorsanız, güne başlarken ivme kazanmak için hızlı bir kazanım elde etmek üzere bir B göreviyle başlamak isteyebilirsiniz.
• Öncelik 3 = C görevleriniz. Bunlar, enerjinizin en azını vermek isteyeceğiniz, haftada bir veya iki haftada bir belirli bir zamana sakladığınız görevlerdir. Bazıları A veya B görevlerinizden entelektüel olarak daha az zorlayıcı olabilir ve bu nedenle önce tamamlamak cazip gelebilir, ancak bunlara çok fazla zaman harcamak sizi gerçekten önemli olan şeylerden uzaklaştırabilir.
• Öncelik 4 = F görevleriniz. Bu görevleri mümkün olduğunca devretmeye veya otomatikleştirmeye çalışın. Yine de bunları yapmanız gerekiyorsa, katı bir zaman sınırı belirleyin, böylece A+ zamanınızı ve dikkatinizi sonuçta önemli olmayan görevlere verme eğiliminde olmazsınız.

Hatta “Bugünün A Görevleri” gibi yeni Todoist filtreleri oluşturabilirsin, böylece sadece o gün üzerinde çalışmak istediğin A görevlerini görebilirsin. “Bugün & p1” filtre sorgusunu kullanarak öncelik 1 olarak işaretlediğin ve bugün bitmesi gereken görevleri görebilirsin. Hatta A görevleri görünümünüTodoist menünün en üstüne sabitleyerek önceliklerini görünür bir şekilde hatırlatabilirsin.

Ardından B, C ve F görevleriniz için ilgili filtreleri oluşturun. Görev görünümleri arasında fiziksel olarak geçiş yapmak zorunda kalmak size hangi “modda” çalıştığınızı hatırlatacak ve sürekli A zihniyetinden çıkmanıza yardımcı olacaktır.

4. Gerçekçi bir program belirleyin ve zamanınızı takip edin

Çoğu zaman mükemmeliyetçiler çiğneyebileceğimizden daha fazlasını ısırır – bu da öncelik belirlememenin bir sonucudur. Daha sonra kendimizden mevcut zamanımızda gerçekçi olmayan bir miktarı başarmamızı bekleriz. Bu imkansız hedeflere ulaşamadığımızda, başarısız olduğumuzu hissederiz ve başarısız olduğumuzu hissetmek motive olmamızı zorlaştırır. Bu bir kısır döngüdür.

Uzmanlar, kendinizi her bir ayrıntıyı mükemmelleştirirken kaybolmamaya zorlamak için görevlerinize bir zaman sınırı koymanızı öneriyor. Dr. Boyes, zamanınızı nasıl kullandığınıza dair farkındalık yaratın ve “mükemmeliyetçiliğin nerede sorun/dengesizlik yaratıyor olabileceğine bakın” diyor.

Görevler için harcadığınız zaman konusunda daha dikkatli olmak için kullanabileceğiniz çeşitli stratejiler vardır:

• Bilgisayarınızda zamanınızı nasıl geçirdiğinizi otomatik olarak takip etmek için arka planda çalışan Rescue Time gibi bir uygulama yükleyin.
• Todoist’in Toggl entegrasyonu ile her bir göreviniz için harcadığınız zamanı Todoist üzerinden takip edebilir ve Toggl’da ayrıntılı bir döküm alabilirsiniz.
• Çok popüler olan Pomodoro üretkenlik yöntemi ile işinizi 25 dakikalık aralıklara böler ve düzenli molalar verirsiniz. Todoist ‘te bir görevin ne kadar süreceğini tahmin ederek ve onu Pomodoro boyutunda alt görevlere bölerek bir Pomodoro sistemi kurabilirsiniz. Ya da Pomodoro sistemi ile zaman takibi için özel olarak tasarlanmış Pomodone gibi bir entegrasyon kullanabilirsin.
• Görevlerinizi takviminizde görselleştirmek ve her biri için belirli zaman aralıklarını engellemek için Todoist Google Takv im entegrasyonunu kullanın.
• Her görev başlığının arkasına bir zaman sınırı eklemeniz yeterlidir – örneğin: “2. taslağı gözden geçir (1 saat)” – veya her göreve bir zaman sınırı etiketi ekleyin, örneğin: görev başlığından sonra “@1_saat” yazın. Her gün yapılacaklar listeniz üzerinde çalışırken, her görev için ne kadar zaman ayırdığınızı görsel olarak hatırlatmış olursunuz.

Bir zaman takip yöntemi kullanmasam da, yapılacaklar listemi yönetmenin, her şeyi aklımda tutmak yerine yapmayı planladığım şeyleri görsel olarak hatırlatarak aşırı iş yükünü hafifletmeme yardımcı olduğunu düşünüyorum.

5. Sonuç hedeflerinden ziyade süreç hedeflerine odaklanın

Mükemmeliyetçiler genellikle bir projenin nihai sonucuna o kadar odaklanırlar ki süreci takdir etmez ve bundan keyif almayız (ya da gerçekten başlamayız). Çoğu zaman, bizi içsel olarak motive eden küçük kazanımların tatminini kaçırırız.

Doğru ayarlandığında bir yapılacaklar listesi, gelecekteki sonuçlara – büyük ölçüde kontrolünüz dışında olan sonuçlara – takılmak yerine sürece – çoğunlukla kontrolünüz altında olan eylemlere – odaklanmanıza yardımcı olabilir. Projelerinizi “sonuç hedefleri” yerine çoğunlukla “süreç hedefleri” içerecek şekilde ayarlayın. Örneğin, yazar ve girişimci James Clear, üç yıl boyunca her Pazartesi ve Perşembe yeni bir makale yayınlama süreçhedefini takip ederek son derece başarılı bir blog oluşturmayı başardı.

“Bunun yerine kendime ’12 haftada 1.000 abone kazanmak’ gibi bir son tarih belirlediğimi düşünün. Her Pazartesi ve Perşembe yazmamın imkanı yoktu ve hedefime ulaşamazsam kendimi başarısız hissederdim.” diyor.

“Hedeflerinize ulaşmanın daha iyi bir yolu, gerçekleştirmeniz gereken bir son tarih yerine faaliyet göstereceğiniz bir program belirlemektir.”

Başarıyı, paylaşımların veya görüntülenmelerin sonucundan ziyade gerçekten yayınlama süreci etrafında yeniden çerçevelendirmek benim için kritik bir zihniyet değişikliği oldu.

6. Her gün yeni başlayın

Yapılacaklar listesi bir karne değil, devam eden bir çalışmadır. Umduğunuz her şeyi tamamlayamazsanız sorun değil ve tamamen normaldir. Belirli bir günde yapabileceklerimizi psikolojik olarak abartma eğilimindeyizdir ve aslında imkansız olan bir ölçüye ulaşamadığımızda kendimizi kötü hissederiz.

Gerçekten de, çok sayıda Todoist kullanıcısı görevlerinin “kartopu” gibi büyümesine izin veriyor, böylece tamamlanmamış görevleri “gecikmiş” bölümünde birikmeye başlıyor. Yapılacaklar listeleri artık projeleri yönetmeye ve kontrol etmeye yardımcı olan bir araç değil, yapmadıkları her şeyi hatırlatan bir hatırlatıcı haline geliyor. Bu, mükemmeliyetçi bir kişi için özellikle stresli bir zihin yapısıdır.

İşten çıkmadan önce Gelecek 7 Gün görünümünüzü açmayı ve bugünden kalan görevleri sürükleyip bırakarak haftanın ilerleyen günlerine, hatta gelecek haftaya ertelemeyi bir ritüel haline getirin. Başaramadığınız her şey yüzünden kendinizi suçlu ve bunalmış hissetmek yerine, görevlerinizi nasıl ve ne zaman tamamlayacağınıza dair güvenilir bir planla her günü “Todoist Zero “da bitireceksiniz.

7. Yardım alın

Mükemmeliyetçi biriyseniz, en iyi niyetli kişisel gelişim stratejilerinde bile aşırıya kaçma riski her zaman vardır.

“Mükemmeliyetçilik bir paradoks yaratıyor: Mükemmeliyetçiliğim için yararlı olabilecek bir şey önerirseniz, önerinizi doğru uygulayıp uygulamadığım konusunda tıkanıp kalabilirim. Dolayısıyla, eğer yapılacaklar listesi faydalı olursa, bu harika bir şey.” Ancak “sürekli bir şekilde faydalı olmazsa” Greenspon terapiye başvurulmasını tavsiye ediyor.

“Mükemmel olma konusundaki tüm kaygı ve endişelerin ilk etapta nereden kaynaklandığını biriyle konuşun!” diyor.

Mükemmeliyetçiliğimle başa çıkmak devam eden bir yolculuk oldu. Terapi, mükemmeliyetçilik hakkında (yoğun bir şekilde) okuma ve günlük tutma yoluyla, bir zamanlar bana yardımcı olduğunu düşündüğüm ama aslında hedeflerimi baltalayan özeleştirel bir sesi tanımaya başladım. Geçen yıl işimden ayrılma, serbest çalışmaya başlama ve yurtdışına taşınma kararım, kesin başarı ihtiyacını bir kenara bırakmaya başladığımda ve bilemediğim ve kontrol edemediğim çok şey olduğunu anladığımda ortaya çıktı.

Hayatım – ve yapılacaklar listem – önceden mükemmel bir şekilde planlayabileceğim bir şey değil, aksine sürekli yeniden yazacağım bir şey. Bu gerçeğin farkına varmak, sonunda kendime yönelik inanılmaz yüksek beklentilerimden vazgeçmemi ve bunun yerine yol boyunca kaçınılmaz olarak kusurlu olan yolculuğun tadını çıkarmak için elimden gelenin en iyisini yapmamı sağladı.

Çeviridir.