Sahte Fatura Kullanımına Dayalı Vergi Tarhiyatları ve Danıştay Kararları: Emsal Niteliğinde Bir İnceleme

Danıştay 3.Daire E. 2023-8130 K. 2023-4157 Karar Tarihi: 06.11.2023
ÖZET: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Endüstri Makina Metal İnşaat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına, komisyon karşılığı sahte fatura ticareti yaptığından bahisle 2016 yılı için re’sen salınan kurumlar vergisi tarhiyatına karşı açılan davayı reddeden … Vergi Mahkemesinin kararına yöneltilen istinaf başvurusunu, söz konusu şirket hakkındaki saptamaların düzenlediği faturaların gerçek bir emtia teslimine dayanmadığını kanıtlayıcı mahiyette olmadığı gerekçesiyle kabul ederek tarhiyatı kaldıran … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin kararı, Danıştay Üçüncü Dairesinin kararıyla onandığından, davanın tarhiyata ilişkin kısmını yazılı gerekçeyle reddeden Vergi Mahkemesi kararının söz konusu hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde hukuki isabet görülmemiştir.

(213 S. K. m. 353) (2577 S. K. m. 45)

İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle sözü edilen faturalara konu indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2016 yılının Şubat, Ağustos, Eylül, Ekim ve Aralık dönemleri için re’sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Endüstri Makina Metal İnşaat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki tespitlerden, düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varıldığından yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık görülmediği, 213 sayılı Kanunun 353. maddesinin 1. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden dava reddedilmiş, özel usulsüzlük cezası ise kaldırılmıştır.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

 

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI:

Davacı tarafından, tarhiyatın eksik inceleme ve varsayıma dayandığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

Davalı idare tarafından, 213 sayılı Kanunun 353. maddesinin 1. bendi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI: Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Davalı idare temyiz isteminin reddi, davacı temyiz isteminin kabulüyle kararın redde ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Davalı idarece temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; özel usulsüzlük cezasına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.

Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Endüstri Makina Metal İnşaat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına, komisyon karşılığı sahte fatura ticareti yaptığından bahisle 2016 yılı için re’sen salınan kurumlar vergisi tarhiyatına karşı açılan davayı reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu, söz konusu şirket hakkındaki saptamaların düzenlediği faturaların gerçek bir emtia teslimine dayanmadığını kanıtlayıcı mahiyette olmadığı gerekçesiyle kabul ederek tarhiyatı kaldıran … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı, Danıştay Üçüncü Dairesinin 14/11/2022 tarih ve E:2022/1876, K:2022/4456 sayılı kararıyla onandığından, davanın tarhiyata ilişkin kısmını yazılı gerekçeyle reddeden Vergi Mahkemesi kararının söz konusu hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalı idare temyiz isteminin reddine,

2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının özel usulsüzlük cezasına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,

3. Davacı temyiz isteminin kabulüne,

4. Kararın; tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA, 06.11.2023 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)-KARŞI OY

Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle 2017 yılının Ocak, Mayıs ve Ağustos dönemleri için re’sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden davanın reddine ilişkin Vergi Dava Dairesi kararı, çoğunluk görüşünü yansıtan kararda atıfta bulunulan, Danıştay Üçüncü Dairesi’nin 14/11/2022 tarih ve E:2022/1876, K:2022/4456 sayılı kararıyla davacı temyiz istemi kabul edilerek bozulmuştur. Ancak, sahte belge ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme ve kullanma nedenine dayalı olarak yapılan cezalı tarhiyata yönelik uyuşmazlıklarda verilen kararların temyiz incelemesinin; sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge ile bağlantılı diğer tüm uyuşmazlıklarda verilen kararların temyiz inceleme yönteminden ve ayrıca Danıştay’ın diğer Vergi Daireleri ve Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun bu alandaki temyiz inceleme yönteminden farklılaştırılarak, temyizde maddi vakıa denetimi yapılamayacağı belirtilerek hukuki denetimle sınırlı inceleme gerekçesine dayanılarak sonuçlandırılmasına katılınmamaktadır (UYAP’ta yer alan Danıştay Üçüncü Daire, 15/11/2023, E:2023/1948, K.2023/4587 sayılı kararındaki karşı oy görüşünde belirtildiği gibi).

Bu bakımdan, davacıya fatura düzenleyenin komisyon karşılığı sahte fatura düzenlediği yolundaki saptamaları içeren vergi tekniği raporuna atıfla düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatın kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz isteminin, uyuşmazlık konusu dönemde davacıya fatura düzenleyen hakkındaki vergi tekniği raporunda yer alan tespitlerin uygulanacak kural kapsamında hukuki nitelendirmesinin hukuka uygun olup olmadığının denetiminde, sözkonusu bu tespitler incelenerek karar verilmesi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.


 

Kararda özetle, sahte fatura kullanımı nedeniyle yapılan re’sen vergi tarhiyatlarına ilişkin bir davada, Vergi Mahkemesi tarafından verilen kararın Bölge İdare Mahkemesi tarafından incelenmesi ve sonrasında Danıştay’a taşınması süreci ele alınmaktadır. Özellikle şu noktalara vurgu yapılmaktadır:

  1. Sahte Fatura İddiası: Davacı, sahte fatura ticareti yaptığı iddia edilen bir şirketten aldığı faturaları kayıtlarına geçirdiği için, bu faturaların gerçek bir mal teslimine dayanmadığı gerekçesiyle re’sen vergi tarhiyatı yapılmıştır.

  2. Vergi Mahkemesi Kararı: İlk derece Vergi Mahkemesi, davacının sahte fatura kullanımı nedeniyle yapılan vergi tarhiyatının hukuka uygun olduğuna karar vermiş, ancak özel usulsüzlük cezasını kaldırmıştır.

  3. Bölge İdare Mahkemesi Kararı: Bu karara karşı yapılan istinaf başvurusu, Bölge İdare Mahkemesi tarafından reddedilmiştir. Ancak Danıştay, söz konusu şirket hakkındaki tespitlerin yeterli delil oluşturmadığı gerekçesiyle tarhiyatı kaldıran Bölge İdare Mahkemesi kararını onamıştır.

  4. Danıştay’ın Nihai Kararı: Danıştay, Bölge İdare Mahkemesi’nin tarhiyata ilişkin kararını onamış, bu nedenle Vergi Mahkemesi kararının tarhiyata yönelik hüküm fıkrasına yapılan istinaf başvurusunun reddedilmesinde hukuki isabet bulunmadığına hükmetmiştir.

Özetle, kararda, sahte fatura iddiasıyla yapılan vergi tarhiyatlarının hukuki dayanaklarının incelenmesi ve bu süreçteki delillerin yeterliliği üzerinde durulmaktadır. Danıştay, Bölge İdare Mahkemesi’nin kararını onaylayarak, vergi tarhiyatının kaldırılması gerektiğini vurgulamaktadır