Sigortalı bir kişinin aynı dönemde birden fazla statüde sigortalılığı söz konusu olabilmektedir. Kişi hem bir şirket ortağı olarak 4/b statüsünde sigortalı sayılırken aynı zamanda başka bir yerde çalışıyor olmasından dolayı 4/a statüsünde de sigortalı sayılabilmektedir. Bu ve buna benzer durumlar sigortalılık hallerinin birleşmesi olarak ifade edilmektedir. Söz konusu durumlarda sigortalı adına iki ayrı prim borcu tahakkuk ettirilmekte, kişinin hangi statüde sigortalı sayılması gerektiği ve prim borcunun nasıl hesaplanması gerektiği gündeme gelmektedir.
5510 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi uyarınca sigortalının 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statüleri ile (c) bendinde yer alan sigortalılık statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılması gerekmektedir. (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde ise aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılması gerekmektedir.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi (tarımsal faaliyette bulunanlar) ile aynı maddenin birinci fıkrasının (b) bendindeki diğer sigortalılık statülerine aynı anda tabi olacak şekilde çalışılması durumunda, (b) bendinin (4) numaralı alt bendi dışındaki diğer sigortalılık durumu dikkate alınmalıdır.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında muhtar sigortalılığı ile aynı maddenin birinci fıkrasının (b) bendindeki diğer sigortalılık statülerine aynı anda tabi olacak şekilde çalışılması durumunda ise muhtar sigortalılığı dikkate alınmalıdır.
Ayrıca belirtmek gerekir ki 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilememektedirler.
İsteğe bağlı sigortalılık söz konusu olduğunda ise bu kişilerin 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamına tabi olacak şekilde çalışmaya başlamaları halinde, Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü fıkrası saklı kalmak kaydıyla isteğe bağlı sigortalılık hali sona ermektedir.
Sigortalının, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık halleri ile 5 inci maddenin (a) (hükümlü ve tutuklular) ve (e) (Türkiye İş Kurumu kursiyerleri) bentlerine tâbi sigortalılık hallerinin çakışması halinde, 4 üncü madde kapsamında sigortalı sayılmaktadır.
Sigortalının, bu hükümlere göre sigortalı sayılması gereken sigortalılık halinden başka bir sigortalılık hali için prim ödemiş olması veya adına borç çıkarılması, önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu durumda ödenen primlerin, yukarıda belirtilen hükümlere göre esas alınacak sigortalılık hali için ödenmiş ve bu sigortalılık halinde geçmiş kabul edilmesi gerekmektedir.
Esas alınması gereken sigortalılık hali dışındaki sigortalılık bakımından borç çıkarılması durumunda ise söz konusu borçlandırma işleminin geri alınması gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik ve Hukuk Danışmanı – Whatsapp 0 542 190 07 30 – Sözlü veya yazılı danışma Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre ücretlendirilir.